توضیحات
چکیده
ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺗﻔﺎوت در ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي ﺳﺒﮏ ﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻌﺎرض ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪﯾﺮان ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎي داﻧﺸﮕﺎه و ﺑﺮرﺳﯽ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ آﻧﻬﺎ )ﺟﻨﺴﯿﺖ، رﺷﺘﻪ ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ، ﻋﻀﻮﯾﺖ در ﻫﯿﺌﺖ ﻋﻠﻤﯽ، ﭘﺎره وﻗﺖ ﯾﺎ ﺗﻤﺎم وﻗﺖ ﺑﻮدن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮ( اﺳﺖ. ﺳﺒﮏ ﻫﺎي ﻣﺪل ﺗﻮﻣﺎس )اﺟﺒﺎر، اﺟﺘﻨﺎب، ﮔﺬﺷﺖ، ﺳﺎزش و ﻫﻤﮑﺎري( ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭼﺎرﭼﻮب ﻧﻈﺮي ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ. ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻪ ﮔﺮدآوري اﻃﻼﻋﺎت ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎري، ﻣﺪﯾﺮان ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﮐﺰي و داﻧﺸﮑﺪه اي داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎي دوﻟﺘﯽ ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر ﺑﻮدﻧﺪ. ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﯿﺮي ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﻧﺎﺣﯿﻪ اي، 145 ﻧﻔﺮ از ﻣﺪﯾﺮان ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎي ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﯿﻒ و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ داده ﻫﺎ از آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ درﺻﺪ، ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ، اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﯿﺎر، وارﯾﺎﻧﺲ و آزﻣﻮن ﻫﺎي اﺳﺘﻨﺒﺎﻃﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ t ﺗﮏ ﻣﺘﻐﯿﺮه، T2 ﻫﺘﻠﯿﻨﮓ، ﺗﺤﻠﯿﻞ وارﯾﺎﻧﺲ ﭼﻨﺪ ﻋﺎﻣﻠﯽ )MANOVA( و ﺗﻌﻘﯿﺒﯽ ﺗﻮﮐﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﺪﯾﺮان ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎي داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻌﺎرض ﺳﺒﮏ ﻫﻤﮑﺎري اﺳﺖ؛ ﺳﺒﮏ ﻫﺎي اﺟﺒﺎر و ﺳﺎزش و ﺳﭙﺲ ﺳﺒﮏ ﻫﺎي ﮔﺬﺷﺖ و اﺟﺘﻨﺎب ﺗﺮﺟﯿﺢ ﺑﻌﺪي ﻣﺪﯾﺮان ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﺟﻨﺴﯿﺖ، رﺷﺘﻪ ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ و ﻋﻀﻮﯾﺖ در ﻫﯿﺌﺖ ﻋﻠﻤﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺎﺛﯿﺮي روي اﻧﺘﺨﺎب ﺳﺒﮏ ﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻌﺎرض ﻧﺪارﻧﺪ. ﻣﺪﯾﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺌﺖ ﻋﻠﻤﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﻧﺒﻮدﻧﺪ، ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺒﮏ ﮔﺬﺷﺖ داﺷﺘﻨﺪ. ﭘﺎره وﻗﺖ ﯾﺎ ﺗﻤﺎم وﻗﺖ ﺑﻮدن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ روي اﻧﺘﺨﺎب ﺳﺒﮏ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻌﺎرض ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار اﺳﺖ. ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮان ﺗﻤﺎم وﻗﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻣﺪﯾﺮان ﭘﺎره وﻗﺖ از ﺳﺒﮏ اﺟﺘﻨﺎب اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ، ﺗﻤﺎﯾﻞ ﻣﺪﯾﺮان ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺒﮏ اﺟﺘﻨﺎب ﮐﻤﺘﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮان زن و ﻣﺪﯾﺮان ﻣﺮد ﺗﻤﺎم وﻗﺖ ﯾﺎ ﭘﺎره وﻗﺖ در اﻧﺘﺨﺎب ﺳﺒﮏ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻌﺎرض ﯾﮑﺴﺎن ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺪﯾﺮان ﻣﺮد ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ، ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻣﺪﯾﺮان زن ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ از ﺳﺒﮏ اﺟﺒﺎر ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻌﺎرض اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. از اﯾﻦ رو، ﻻزم اﺳﺖ ﻣﺪﯾﺮان ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎي داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ در زﻣﯿﻨﻪ آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﺗﻌﺎرض ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ، ﺗﻌﺎرض ﺳﺎزﻧﺪه و ﻣﺨﺮب، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻌﺎرض، ﺳﺒﮏ ﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻌﺎرض و ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻌﺎرض ﺑﺮاي ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ و رﺷﺪ ﺳﺎزﻣﺎن آﻣﻮزش ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ.
ﮐﻠﯿﺪ واژه ﻫﺎ: ﺗﻌﺎرض ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻌﺎرض، ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎي داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ، ﻣﺪﯾﺮان