توضیحات
با اجرای این طرح امکان تأمین بخشی از علوفه مورد نیاز جهتد تعلیف احشام فراهم آمده و زمینه افزایش تولید پروتئین دامی ایجاد می گردد که علاوه بر ایجاد اشتغال مولد و حصول درآمد مناسب برای زارعین، در استفاده بهینه از ظرفیت های پرورش دام کشور نیز مؤثر بوده و موجب کاهش وابستکی به خارج از کشور در زمینه پروتئین دامیمی گردد. این گیاه در کلیه نقاط سردسیر و گرمسیر قابل کشت بوده ولیکن در نقاط گرمسیر دارای رشد سریعتر و تولید محصول بیشتر می باشد. در میان گیاهان علوفه ای، یونجه بخاطر ارزش غذایی بالا و عملکرد خوب آن از اهمیت خاصی برخوردار است همچنین بع علت وجود باکتریهای ریزوبیوم در ریشه های خود قادر به تثبیت ازت هوا بوده که این ازت برای کشت بعدی قابل استفاده می باشد. در صورت مراقبت از یونجه کشت شده می توان حداقل تا 3 سال محصول برداشت نمود. یونجه پس از طی نمودن عمر خود، در حدود 6.5 الی 7.5 تن بقایای گیاهی و 195 کیلوگرم ازت در هر هکتار از خود بجای می گذارد که در افزایش حاصلخیزی خاک نقش بسزایی دارد. ترکیب متوسط یونجه خشک در صورتی که دارای 91.2 درصد ماده خشک باشد به شرح زیر می باشد:
پروتئین قابل جذب 8.7-10.2 درصد، ارزش هضمی 50 درصد، انرژی خالص برای گاوهای شیرده در هر کیلوگرم 1.14 مگاکالری.
یونجه تر دارای 25.9 درصد ماده خشک و 4.1 درصد پروتئین قابل جذب بوده و ارزش هضمی آن 117 درصد می باشد. یونجه بهترین رشد و نمو را در مناطقی خواهد داشت که هوای خشک و آفتابی، گرم و آب نسبتاً زیادی در دسترس داشته باشد. این گیاه در خاکهای خنثی و یا کمی قلیایی واکنش خوبی نشان می دهد.
در مزارع یونجه اجتیاجی به استفاده از کودهای ازته نبوده ولیکن به مقدار کم (20 کیلوگرم در هکتار) در سال اول و آخر زراعت قابل توصیه است و این گیاه بیش از هر ماده غذایی دیگر به فسفر نیاز دارد که حدود 250 – 350 کیلوگرم در هر هکتار می باشد.
آبیاری یونجه معمولاً از طریق کرتی و یا نشتی صورت می گیرد. اگر کشت خطی و با بذرکار صورت گرفته باشد آبیاری به شکل نشتی صورت می گیرد. در آبیاری نشتی آب درون جویهای کم عمق جریان پیدا می کند که فاصله این جویها بین 50-90 سانتیمتر است. فصل کاشت یونجه معمولاً در بهار و پاییز می باشد. در مناطق سردسیری بهتر است از کشت پاییزه یونجه صرفنظر نمود.
در زمینه مقدار بذر مصرفی در هر هکتار در صورتی که کشت با ردیف کار انجام شود بازای هر هکتار از 25 تا 30 کیلوگرم متغیر است و در کشت با دست این رقم تا 40 کیلوگرم در هکتار می رسد.